Gửi N. (2)

Gửi N. (2)

Những nhà phân tâm học luôn ví von những con chữ dùng để lấp vào khoảng trống của những đoạn thất thường như là nơi ẩn ức sâu kín của người cầm viết – đó như thể là mảnh đất của sự sáng tạo. Bởi lẽ đó, từ lâu những gì xa lạ với tôi dần dà cũng trở nên thân quen – tôi ước lượng khoảng không gian liên đới đang chứa chấp tôi để phiêu diêu tự tại cũng chẳng khác mấy. Có khi tôi cảm mọi thứ quá xa lạ với mình – nhưng đó chỉ là góc chiếu lệch trong một thời điểm. Về sau, sự rỗng tuếch mà nghi thức cuộc sống khiến tôi chối bỏ, đánh rơi đều ùa về trong khoảnh khắc mà tôi không dễ gì định dạng & gọi tên chúng. Tuổi thơ, thuở thời đã dệt lên những kỉ niệm, sự sai lệch của thế giới nhân-quả bằng trong khoảnh khắc khó quên – cuộc đời đã khiến tôi xao lãng những cái dị kỵ, những dấu vết hoang dã, nó buộc tôi phải làm quen với một thế giới mới – bóng bẩy và lô-gích; sặc sụa thuật ngữ về giá trị và ý nghĩa sống – thế giới buộc ta phải na ná như nhau về suy nghĩ và hành động. Nó tạo sức ép thiêu rủi cánh rừng hoang và chôn vùi đi khối tài nguyên ẩn tàng của nó dù ở đó có rào chắn của luân lý và đội ngụ quân canh của kiểm duyệt và tự kiểm duyệt văn hóa - văn nhân. Mọi hình thức đối kháng đều khiến ta luôn đặt mình trong tình trạng cô đơn. Tôi viết.

Chính lẽ thế, tôi luôn luôn thù địch với thế giới vì sự khác lạ. Có khi tôi phải thốt lên trong bóng đêm rằng: “Thế giới này không thuộc về tôi – nó chỉ là ảo giác – những gì đang đến chỉ khiến tôi cố sống và chịu đựng.” Tôi ước chừng được rằng bản năng ngủ quên sẽ vùng dậy – nó sẽ phá hủy mọi cuộc công kích như một mãnh thú cần phòng vệ trước nỗi sợ hãi và bất an đang đe dọa nó. Chỉ có hai lựa chọn: Hoặc chạy, hoặc chống. – Nhưng tôi ngồi đó, trần truồng - phết lên khuôn mặt thời đại bằng sắc màu tang trắng. Tôi viết.

1.

Trước một thế giới đã và đang dần làm mất đi cái đẹp, cái thiêng liêng – bạn muốn tôi vớt lên cái gì – nếu không là nhập cuộc – chung vui? Bây giờ những mảnh vụn văn minh cũng đã và đang bị đập nát tung tóe từng mảnh để hòa lẫn vào nhau; tất cả đang chìm, tâm hồn con người xuống cấp thậm tệ - bạn nghĩ tôi sẽ nổi trội lên với cái gì – nếu không là đập nát cả “cái tôi” của mình để chìm theo nó? Với nó, tôi không thể nhân danh một thẩm quyền nào để phê phán hay kết án – bởi lẽ, tôi không biết kết cục của trò quá thái đó là gì? Nó sẽ dẫn tôi về đâu? Đứng trước nó, tôi sống và viết - không cố để trở thành ai cả, và tôi cũng không cố để dạy đời ai cả. Trong các mối quan hệ, theo tôi: chỉ một phần thôi để nhận biết thế giới tôi đang tiếp xúc – còn phần lớn là dấu hiệu để nhận biết tôi. Tôi viết - những bí mật nơi tôi chưa được phơi bày; những vùng đất chưa được khai hoang; tâm trí chưa được gọt giũa. Với sự thôi thúc mù mờ tôi lộ nguyên hình bởi sự trải nghiệm và trí năng. Nếu không muốn nói đến đôi lần may mắn.

2.

Thế giới đã dạy tôi đủ điều, nhưng nó đã quên đi bản thân nó và cả con người tôi. Vì, những bài học đó đã khiến tôi xa lạ với chính tôi, nó khiến tôi phải mất dạng trong đám đông. Nó quên rằng tôi hiện diện chỉ để chống lại nó. Và nó đã phản ứng lại theo cách của tôi, như một bài học để trừng phạt tôi. Không cần vậy đâu bạn ạ! – Đừng nghi ngại sự phản ứng của ai đó để bảo vệ điều gì đó; đừng tỏ vẻ khó chịu khi va chạm với nó – với những gì khác biệt ở nơi bạn, và cũng đừng bám víu vào đó để tỏ vẻ hân hoan hay đau khổ. Tôi không muốn mình bị mắc kẹt, hay bóp nghẹt bởi chính cái tôi, bởi những ước muốn của tôi, bởi cái lý tưởng hảo huyền của tôi. Tôi cũng không cam đoan với ai về một niềm tin dễ dãi nào cả. Bởi lẽ, ta đều biết – mọi thứ rồi sẽ bị chối bỏ; mọi thứ rồi sẽ bị bỏ rơi trong một tiến trình vô thủy vô chung của đời sống. Còn những gì không phải thế, nó khiến ta phải chịu đựng, nó khiến ta phải gánh vác - buộc ta phải tỏ thái độ - phải cào cấu những lớp bụi, những phấn son bấy lâu nay che phủ ta. Và dĩ nhiên – không trừ được tính cố chấp, nếu không muốn nói đến sự hèn mọn hay tính vị kỷ của chúng ta.

3.

Cái cách mà thế giới đã và đang bày ra những giá trị để dạy bạn cách vươn lên – bạn nghĩ là mình sẽ vươn lên đâu/vươn lên để làm gì nếu không phải là để hủy diệt nó. Ở ngay văn hóa chúng ta - Champa – đã hình thành nên triết lý về Tam-Vật-Nhất-Thể cũng vì lý do đó. Vì sao ư! – Vì nó khiến bạn cần thoát ra cái vỏ bọc ngột ngạt của nó bởi dục vọng chinh phục đỉnh cao khác. Cái tính kiên nhẫn không thể chống mãi với bản năng của con người. Với cái đỉnh cao để dung túng cái được gọi là sự nổi loạn này, tôi không nghĩ thời cuộc sẽ phân trò đúng/sai – vì nó không trụ lâu để công kích mãi bạn được. Từ xưa đến giờ đã minh chứng cho điều đó rồi – tôi không phân bua thêm nữa. Dại dột để cứu vớt cái gì đó đang trên đà suy thoái cũng là việc khẳng định sự phá sản hoàn toàn của tri kiến chúng ta mà thôi. Cứ để mọi thứ hoán chuyển ngôi cho nhau – hủy diệt - tái sinh trong nhau. Còn nếu nó khiến bạn run rẩy, hoang mang cho con đường bạn đã chọn và đi thì cái tinh thần đi vào đời sống đó có ý nghĩa gì khi mà thế giới bạn đang sống chỉ có thể do nhu cầu tâm-sinh lý tạo nên – Với nó, bạn giải nghĩa như thế nào về giá trị, ý nghĩa mà bạn đang theo đuổi? - Tôi viết để làm mới mình - dù là trong cơn say hay sau ác mộng; dù đó là một phần đối nghịch nơi tôi.

4.

Cái ước muốn, muốn một cái vé để trở về, để bắt đầu lại cuộc hành trình cuộc sống cũng nhằm mục đích nắm chắc phần ít tổn thất nhất về sức sống và thời gian. Chính vì thế - đứng trước mọi thứ đã thuộc nhàu qua một lần đi, qua một lần ném trải giờ mù mờ ở phía trước, vì những gì tôi biết qua cái cảm khiến tôi phải dấn bước vào miền đất xa lạ trong đo lường, trong ước lượng – để tự vệ bản thân. Tôi không biết sao tôi lại mông lung đến thế, có lẽ là nỗi sợ - sợ phải mất mát, thua thiệt; sợ bị chối bỏ - và cả việc sợ tôi đang ở vị trí nào trong thế giới này. Nhưng khi cầm viết lên tôi như kẻ trở về, có một bí mật mà tôi không thể chối bỏ là, tôi muốn đi về phía nó, dù bỏ tất cả mọi thứ lại sau lưng – không cần nữa. Đi, và đi – về phía nó, có lẽ là tôi bị đẩy, cũng có thể là tôi bị hút – mà điều này rất hiếm để tôi biết đích xác. Nó như một dải sương mù bay qua vòm trời vô thức. Không toan tính, không sợ hãi trước con đường không có bản chỉ dẫn. Nó, ở đó. Gần tôi như định mệnh - tôi viết như một lời tự thú với những gì đã qua; viết để xưng tội trước cuộc sống - những lỗi lầm đôi lần tôi phạm phải. Viết như cuộc hòa giải với cuộc sống - xóa nhòa cái tôi, xóa nhòa ranh giới - để tình yêu thương lên ngôi trong tâm hồn đơn lẻ xích gần nhau hơn. 

Viết. Cho tôi và cho bạn.

Baigaon, 3.2009