Lễ Tẩy Trần Tháng Tư - Inrasara

Lễ Tẩy Trần Tháng Tư

Nắng đã khởi động trên đồi tháng Tư
khởi động sớm hơn nhiều thế kỉ trước
khi biển còn chưa thức giấc
sớm hơn cả ký ức thầy chủ lễ già.

Sớm hơn. Nắng đã khởi động
nắng cưỡi lên chiếc roi mây vũ sư Kaing
đánh thức trống baranưng còn nằm phủ bụi trên sà nhà
lay dậy tiếng gáy cặp gà trống đêm cuối cùng chờ hiến tế.

Nhanh hơn. Tôi thấy nắng vỡ
trên bước chân viên pháp sư bước gấp xuống đồi
nhanh hơn nữa. Tôi thấy nắng tràn
không kịp cho giọt sương còn nán ngủ
nắng vây bọc mái tóc đám thiếu nữ xuống sông lấy nước, cây cột,

tấm tranh, màu áo, tiếng gọi nhau tràn về đầu làng
dựng lên kajang cuộc lễ
nắng vồ chụp cả khăn mưtham bà vũ nữ
bay qua 365 ngày tẩm nhiễm nỗi trần gian.

Lễ tẩy trần đang khởi động.

 

Cũng ngày này tháng này của muôn ngàn năm trước
cũng cái lo lắng, đắm say, thắc thỏm chờ đợi này
chỉ sự lặp lại là có mặt
cũng bản kinh, bài tụng ca đang được giở ra này.

Lửa đã đỏ
đỏ hoa lựu mua ngoài chợ hôm qua đỏ hoa phượng vừa hái đỏ nắng hạ
đỏ màu áo Ông đỏ
lửa đã đỏ vào ngõ ngách mọi tâm hồn chờ đợi
nến được đốt lên nhiều ngọn nến cháy lên giữa trưa ngày
trước cửa kajang kia – lửa đã đỏ.

Ông thấy
Ông giơ cao roi/ cao trên những thế kỉ cũ
Ông quất xuống hai chân/ hai chân ù lì từ triều đại trước
bàn chân 365 ngày chỉ biết đi theo đường cày
bàn chân hôm qua chậm chạp nhịp Cei Dalim, Cei Tathun
bàn chân toan làm xơ cứng.

Lễ tẩy trần tháng Tư đang khởi động
tiếng thầy chủ lễ lầm rầm khấn tiếng baranưng vỗ
vẫn còn là chưa đủ – bài kinh lễ nguyện cầu
chưa đủ cho niềm vui Ông.

Kho chúng ta đầy ứ từ – những từ mòn chán
đầy ứ từ/ vẫn không lấy manh mún từ ngợi ca niềm vui
một từ vươn vai ngang tầm ngọn lửa
ngang tầm lễ tẩy trần.

Không còn từ để gọi. Ông thét lên. Các từ xếp cánh và lủi mất
chỉ có tiếng thét Ông tràn vào khoảng trống trần gian
A … U … M …
Ông thét lên
tiếng thét dội đến bầy trâu gặm cỏ đồi xa dỏng tai nghe
oan hồn bị lãng quên ngàn năm đội tro than ngồi dậy
cánh chim giật mình bay ra vội vã quay lại
như sợ bị tranh mất nguồn vui tẩy trần.

AUM … AUM… AUM…
Ông đã thấy
cửa trời mở như vòng tay người vợ kiếp xưa ông mở
đám mây mùa tràn về như chỏm tóc đứa con trai kiếp sau ông bay về
Ông dang tay
Ông bước tới, đạp tới bằng bàn chân ngày qua còn đẫm bùn
sá gì ngọn lửa lẹt đẹt với tiếng vỗ tay ahei lẹt đẹt
sá gì trống ginang đánh giục truy đuổi sợ hãi
Ông biến vào lửa Ông nhảy cùng lửa Ông là lửa
sạch lần cuối cùng/ sạch muôn ngàn lần nữa
cho thế giới một lần được sạch. Như thế.

Nhanh. Nhanh hơn
khói bốc lên thành mây, khuôn mặt người cụm mây, mái tóc vạn sợi mây,

cả khoảng không gian tảng mây mưa khổng lồ.
chúng đang lở, đang vỡ và sắp ném tới trận mưa.

Đã vỡ lễ tẩy trần tháng Tư. Ông thấy
vỡ đất, trời, âm thanh bài tụng ca
vỡ niềm vui chờ đợi giấu kín.

Cuộc sống không còn là chần chừ, trì hoãn nữa
nhanh, nhanh hơn
nhưng chậm quá chậm như không thể nào chậm hơn. Ông thấy
ngôn ngữ bài tụng ca tràn vào triệu triệu tế bào đang sống hay đã chết
tràn và lay động không bao giờ cho chúng ngủ nữa
cả triệu triệu hạt mầm đang vươn vai ngóc đầu.

Bước đạp vạm vỡ hơn. Tôi thấy – dứt khoát hơn
thế giới vỡ vụn và ráp lại qua hơi thở gấp
lửa hấp hối.

Ông bị quăng ra khỏi vùng lửa – mình đầy thương tích
cả thế giới thương tích – chỉ nụ cười vẹn nguyên niềm vui vẹn nguyên
triệu triệu giọt nước bay về giập tắt tia lửa sống sót toan gượng dậy lần cuối cùng
giập tắt khổ sở, thất vọng trên những khuôn mặt. Tôi thấy.

Ở bên kia niềm vui
Sự chịu đựng vẹn nguyên họ lại bắt đầu bén rễ.

Bis bis wơk wơk
lần nữa đi ta
lần nữa lần nữa đi cuộc sống.

_______________

* Ka-ing: một chức vũ sư Cham; Baranưng: tên một loại trống; Kajang: rạp lễ; mưtham: một loại khăn quàng; Cei Dalim, Cei Tathun: tên điệu vũ; ahei: hoan hô; ginang: tên loại trống đôi; wơk wơk: nữa nữa; Aum: âm thánh linh – được Chăm biểu thị đại giác bằng hình tượng Haumkar.

Trích từ tác phẩm cùng tên "Lễ Tẩy Trần Thánh Tư" của nhà thơ Inrasara

NXB Hội Nhà văn, H., 2002.