Iahia nằm bẹp trên chiếc giường tre ọp ẹp, chàng cố rướn
người lên cho đỡ mỏi nhưng chẳng còn hơi sức nào. Chỉ nghe tiếng răng rắc khô
vụn, không biết từ nan tre hay xương cốt của mình. Những tia nắng cuối ngày như
cố bấu víu vào những đám mây vàng rộp trôi hờ hững. Lờ đờ như đôi mắt chàng lịm
dần sự sống.
Có lẽ bắt đầu từ ngày Iahia thi đậu tiểu học. Ngày ấy đã
xa nhưng chàng nhớ như mới ngày nào. Thời thơ ấu quẩn quanh với lũy tre xanh
bên dòng sông nhỏ, buổi đi câu, thả diều, bắt dế… thơ mộng.
Người giúp việc đã nghỉ hơn tháng nay, chưa tìm được
người thay. Mẹ chàng là một người đàn bà đảm đang tháo vát, luôn tay bận rộn.
Cho nên Iahia thường phải bồng em, quét nhà, làm công chuyện lặt vặt giúp mẹ.
Hôm ấy, bồng em đi chơi gặp thằng bạn học cùng lớp.
- Iahia, trời ơi! Đã nhập học một tuần nay sao mày còn ở
nhà? Mấy đứa đang ngóng xem mặt thủ khoa, mày làm chúng tao cụt hứng! Thằng bạn
hồ hởi bảo, nửa ngạc nhiên nửa bực tức.
- Ủa! Tao có biết gì đâu, bộ đậu rồi hả? Lớp mình đậu
mấy đứa, có thằng nào rớt không? Bộ tao đậu thủ khoa thiệt hả mày? Trường mới
có đẹp hơn trường
mình? Chàng lơ đễnh hỏi.
- Còn giỡn cái gì nữa, nói ba má mày mua vali, mùng mền…
vào ở ký túc xá. À! Nhớ mua giày bata để tập thể dục nữa nghen. Mấy bữa rày tụi
tao chia phe đá banh vui đáo để. Thôi tao về để nói với ba tao chuẩn bị còn lo
sắm sửa. Đi học ở tỉnh nhiều cái lạ lắm, đi xe hàng êm hơn xe trâu đó mày!
Chàng thì không lạ khung cảnh mới như mấy đứa bạn. Dù
sao Iahia đã từng được ba dẫn đi đây đó. Sài Gòn, Đà Lạt, Nha Trang… lên tỉnh
đi xem cinê, dạo phố cuối tuần. Nhưng đây là lần đầu tiên ở nội trú, một tuần
lễ mới được về nhà, cái cảm giác thiêu thiếu, nhơ nhớ một cái gì đó thân quen
khó tả, làm tâm hồn chàng cứ lâng lâng.
Khi con người không còn sống trong vòng tay thân quen,
mái ấm gia đình che chở thì phải tự thích nghi. Iahia dần làm quen với cô đơn
để tự lập, tự lực, khám phá… Có một điều thú vị, mỗi môn học có một người thầy
phụ trách, mỗi tính cách, mỗi biểu hiện khác nhau. Những người bạn đồng trang
lứa, nhiều người lớn hơn học trên lớp. Nào là nội quy, kỷ luật phải chấp hành,
tuân thủ. Giờ ăn, giờ ngủ, giờ chơi, giờ học đều quy củ răm rắp. Từ những khuôn
khổ ấy, chàng dần tìm cho mình một góc riêng và từ góc đó chàng nhìn rõ chính
mình và cuộc sống chung quanh.
Có một điểm khác biệt duy nhất và là một định mệnh. Vào
một ngày tình cờ, khi chợt soi gương chàng nhận thấy trong đầu mình không có
đốm sáng như những người bạn khác. Iahia có cảm giác rằng thân người như là một
thân cây nến, bộ xương sống như một cái tim bấc và ở đốt trên cùng gần não tỏa
ra một đốm sáng như ngọn nến đang cháy lập lòe, mờ ảo. Chàng cứ mãi băn khoăn
tại sao mình lại không giống người khác. Suốt bảy năm trung học chàng cứ bị ám
ảnh, thôi thúc kiếm tìm ngọn lửa của mình. Cũng vào một ngày rất tình cờ, Iahia
phát hiện ra rằng ngọn lửa ấy không ở trong thân xác chàng mà lại nằm trên cái
bóng!
- Iahia, mày còn uống được không? Đến mừng nhà mới tao
mà bộ mặt cứ như đi đưa ma vậy, tao buồn lắm nghen! Giờ thì khách khứa ông lớn,
ông nhỏ về ráo, chỉ còn lại tao với mày, mày với tao như thuở xa xưa. Ha ha!
- Tao làm sao mà say được, chỉ có điều mày làm nhà to
lớn sang trọng thế này mà tao không mừng được một xu! Thương mày thì thương
thật nhưng không cụ thể hóa vật chất thì cũng bằng không.
- Ối dào, mày thật vớ vẩn không đâu. Tao đã ghi trang
trọng dòng đầu trong sổ vàng tên mày 500 ngàn, lại còn mở ngoặc đóng ngoặc một
chai Remi Martin cộng một thùng Heineken. Mày phải hiểu tao như tao đã mất công
hiểu mày chứ! Long tiếu giả lả lấp.
- Đó mới là điều làm tao không vui! Thời nay cái gì cũng
bị hóa giá, ngay cả tư cách, tình nghĩa con người. Cái gì cũng hợp đồng hai bên
cùng có lợi. Xấu phải đóng kịch cho tốt đã đành mà lòng tốt cũng phải đóng phim
để ngụy trang. Thôi ta cụng li, cụng đầu, cụng ruột thừa để uống cho say, để
nhớ và để quên hu hu!
Thằng Long như thế mà rất tốt. Nó là anh em bà con xa, mồ côi cha mẹ từ nhỏ nên
phải ở nhờ gia đình Iahia từ khi mới bảy tuổi. Tuy lớn hơn chàng hai tuổi nhưng
nó thấp và bé người hơn. Hai đứa học chung lớp, thằng này to đầu mà chậm hiểu
nên chàng thường phải kèm cặp động viên nó hàng ngày. Nhưng ráng hết lớp ba nó
bảo là học không nổi nữa nên tình nguyện ở nhà để chăn bò. Ba của chàng dỗ dành
đe nẹt đủ cách nó vẫn không chịu đi học lại. Số là ở nhà có hơn 50 con bò, một
người chăn không xuể nên nó xin phụ giúp. Nó bảo trả công ba má chàng nuôi dạy
đùm bọc nó. Có cái hay, tuy là đứa mồ côi nhưng nó luôn lạc quan yêu đời, chưa
thấy nó buồn tủi hay than thở điều gì. Nó chỉ biết cười nên có biệt hiệu Long
tiếu.
Năm nay trời làm hạn, đã gần tháng mười mà chưa có trận
mưa lớn nào. Núi rừng héo úa, lô nhô sỏi đá xám xịt, con suối lớn cũng đã khô
queo từ lâu! Iahia nằm trên võng khẽ đu đưa mơ màng nhìn những đám mây trên bầu
trời cao lãng đãng. Không một cơn gió, mái tranh lợp chòi như bị rang cháy, mái
tóc chàng cũng thế, dường như óc não, dòng máu trong thân người chàng cũng sắp
khô kiệt đến nơi! Mùa rẫy năm nay mất trắng, năm ngoái năm kia cũng thế. Hai
sào ruộng ở nhà chỉ đủ ăn giáp hạt, tiền chợ, tiền sách vở, học phí cho con
phải moi móc trên này thế mà không có mưa, không có nước. Khát! Khát khô cổ
họng mặc dù vẫn còn một bầu nước treo trên cột.
- Ôi! Iahia thằng chết tiệt. Sao lâu quá không thấy ghé
tao? Nghe nói mày đi làm gì đó ở Sài Gòn, tưởng làm quan làm tướng gì rồi ai dè
lại nằm chèo queo ở đây. Đi qua gặp con mày hỏi ra mới biết mày ở nhà, tao còn
mười ngàn, mua một lít sương sương, có mồi gì không?
- Ừ, tao cũng muốn thay đổi không khí nhưng càng ngộp
thở hơn. Tuổi chúng mình hết date rồi, lỡ thì rồi đành chịu, nhường cho lớp trẻ
phấn đấu. Cũng muốn ghé mày nhưng đi bộ không nổi. Có mấy trái xoài…
Hai đứa ngồi lai rai. Thu là người bạn tốt, hai đứa chơi
thân với nhau từ nhỏ, có gì cũng xài chung. Lớn lên lấy vợ mỗi người mỗi nơi
nhưng thỉnh thoảng vẫn ghé thăm nhau. Nó có đứa em vợ là Việt kiều nên xây một
cái nhà to đùng, đi xe Dream láng cóng, ngặt nỗi cái nhà nó sang quá, bạn cũ sa
cơ chả ma nào muốn ghé!
- Tao có chuyện quan trọng muốn bàn với mày. Con trai
tao nay mai lấy vợ Việt kiều ở Mỹ. Con nhỏ này có anh cũng muốn lấy vợ ở Việt Nam
- À à, ý kiến hay đấy, nhưng phải hỏi ý kiến nó đã, vụ
này chắc hơi khó, dường như con gái tao nó dị ứng với Việt kiều đó mày. Cám ơn
mày đã quan tâm.
Vợ Iahia nãy giờ không biết ở đâu đã có mặt kịp thời vồn vã chào Thu và phát
biểu:
- Anh Thu tốt quá! Em biết từ lâu rồi, trong đám bạn bè
của chồng chỉ có anh là thực bụng muốn giúp đỡ gia đình em. Anh Iahia thì biết
gì về con cái, vụ này để em lo, bàn với em là êm hết!
- Cô nói phải đấy, có nhiều đứa cầu cạnh nhờ vả nhưng
tôi chỉ thương Iahia. Tôi muốn nó đổi đời, hồi xưa còn học với nhau nó là thằng
khá nhất, giờ lại là thằng khờ nhất. Thật không hiểu nổi! Cô biết đấy vợ chồng
tôi cũng làm ăn trầy trật, may có thằng em là Việt kiều mới lên được. Chỉ có
con đường này là cơ may cuối mà Iahia không biết nắm thời cơ thì cho nó mạt
luôn.
Đàn bà thì cái gì cũng biết, mà chả biết cái gì! Iahia
nghĩ thầm. Đàn bà chỉ nhìn thấy cái trước mặt, rõ ràng, không nhìn thấy xa hơn,
không nghĩ đến hậu quả của nó! Thượng đế đã tạo sự khác biệt giữa đàn ông và
đàn bà là một bên thừa, một bên thiếu, một đằng cho một đằng nhận. Một dương
phát sáng và một âm phản chiếu để hòa hợp hỗ tương lẫn nhau tạo thành cuộc
sống. Đàn ông là hạt giống, đàn bà là mảnh đất. Giống tốt nhưng đất xấu cần cải
tạo vun bồi, đất phì nhiêu mà giống còi cọc thì thế hệ sau có ra gì! Đôi khi
đàn bà phát sáng nhưng đó cũng chỉ là ngọn hải đăng ngoài biển hoặc chỉ là ngọn
nến lung linh trong bóng đêm.
Iahia đứng một chân tựa người vào cán cuốc dựng nghiêng
dựa ngực. Chàng thường đứng ở tư thế này khi đã mệt phờ sau một thời gian dài
cuốc đất. Mồ hôi chàng rỉ ra, rịn xuống pha lẫn đất bụi lem luốc. Mồ hôi từ đôi
tay sần chai mạ bóng cán cuốc, len vào từng thớ gỗ, thấm sâu vào lưỡi cuốc bằng
sắt, tan hòa vào lòng đất khô khốc từng bọt nước chiu chắt từ con người chàng.
Đôi khi mắt chàng nhòa lẫn không biết là mồ hôi hay nước mắt, có lẽ cả hai.
Những vết xước do bụi gai hoặc cạnh sắc của đá thường làm chàng bị thương rướm
máu. Chính lúc đó chàng nhận biết thế giới này rõ rệt nhất, nhận biết sự tồn
tại của mình, sự giao hòa giữa con người và đất trời và sự liên đới giữa con
người với nhau. Chàng thấy một vũng nước tươi mát trước mặt và đám cỏ khô chợt
trở nên xanh mượt mịn màng. Chàng thấy những vần thơ đang bay, tiếng nhạc đang
reo, lời thì thầm của đất… Chốc chốc chàng lại vào chòi ghi lại vần thơ, khúc
nhạc, lời thầm thì chàng vừa lượm được sợ nó lại bay đi hoang phí. Làm một ngụm
nước trà cho tỉnh táo rồi lại tiếp tục cuốc trong một khoảng trời thơ bay bay…
Trời đã chớm thu, tiết trời dần dịu lại. Nơi căn chòi
đơn độc giữa núi rừng, Iahia thường ngồi trên tảng đá, tay cầm cái cuốc suy tư.
Cây cuốc này là phương tiện duy nhất giúp chàng xới đất, gieo hạt, làm cỏ, đuổi
chim thú, thu hoạch… để có một cuộc sống ấm no. Ngoài chức năng ấy, chàng mơ hồ
nhận thấy nó còn có một chức năng khác sâu xa hơn giúp chàng khám phá cuộc
sống. Chàng thừ người nhìn chằm chằm vào cái cuốc như nhìn chính đôi tay mình
được nối dài ra, cái lưỡi cuốc như là móng tay của chàng vậy. Nó đã giúp chàng
bươi móc, cấu xé lòng đất tìm mầm sống. Sức lực chàng đã cạn mà nào tìm được
gì, ngay cả chỉ miếng ăn manh áo… Nghĩ quẫn lại phì cười, thương hại cho sự
ngây ngô của chính mình. Giống như Kim mao sư vương Tạ Tốn trong truyện Cô gái
đồ long của Kim Dung. Anh chàng một mình trên hoang đảo cầm cây đao mà suy
nghĩ, ngoài công dụng chém sắt như chém bùn của nó chắc còn có một ý nghĩa khác
cao siêu hơn vì nó là bảo đao nổi tiếng giang hồ mà ai cũng muốn chiếm đoạt.
Câu trả lời lại rất đơn giản, trong lưỡi đao có giấu một cuốn binh pháp mà sau
này Chu Nguyên Chương lấy được đã thống nhất đất nước thành lập nhà Minh. Nhưng
đó là chuyện bên Tàu, chuyện kiếm hiệp, chàng nhìn rõ hơn cây đuốc để định thần
và lẩm bẩm.
- Chắc cũng là một đáp án đơn giản!
Nhưng đối với chàng, khi đã thắc mắc chuyện gì dù nhỏ
nhặt cũng phải tìm câu trả lời thỏa đáng. Một ngày, một tháng chưa ra thì một
năm. Chưa ra thì vẫn là câu hỏi còn tiếp tục suy nghĩ …
Iahia lại có dịp xuống núi. Long tiếu đã bỏ công lên rẫy
chở chàng về. Nó vừa lấy xong bằng tiến sĩ nên ăn khao. Nó bảo đồng nghiệp giải
quyết đâu ra đấy, còn mình mày tao cúng tất. Cuộc đời có nhiều cái vui mà mình
cũng nên biết tận hưởng.
- Mày cứ chê tao ngu, bây giờ có bằng tiến sĩ, mày thấy
tao cũng được đấy chứ. Long cười hề hề nói vui.
- Được lắm, rất được là đằng khác! Cái đáng khen là mày
có chí, cái đáng chê là mày học đòi.
- Mày thì lúc nào cũng chê tao cho bằng được. Sao lại
học đòi, tao đâu có muốn học đòi? Yêu cầu chung là như thế thì tao phải như thế
cho phù hợp. Long tiếu sửng cồ bực bội nhưng có lẽ sợ mất vui nên dịu giọng.
- Vai trò tao thế này, phải có trình độ tương đương. Xù!
Đó là chuyện nhỏ. Mày nên mừng tao mới phải.
Long tiếu rót rượu Tây, miệng lẩm bẩm ông bà phù hộ. Nó
bảo cha mẹ nó mất sớm nhưng vẫn luôn theo nó độ trì nên mới công thành danh
toại thế này. Có nhiều lần say rượu té xe nhưng vẫn sống nhăn, cũng nhờ người
khuất mặt che chở, xui khiến…
Hồi Iahia còn học đệ tam, không hiểu lí do gì mà Long
tiếu lại đi theo cách mạng. Chàng cố tìm hiểu xem ba má mình có chửi mắng hoặc
ngược đãi gì nó chăng? Nhưng chính ba má chàng cũng rất ngạc nhiên, bất ngờ.
Điều đó lại khiến ba má Iahia khó xử, ray rứt vì Long được coi như đứa con
trong nhà. Việc nó bỏ học đã là phiền lụy nay lại còn bỏ nhà ra đi thì dư luận
xóm làng không ít thì nhiều cũng đôi điều dị nghị. Giải phóng xong nó về nhà
ngay xin lỗi ba má tha thứ vì khi đi nó không dám trình báo sợ liên lụy! Gặp
Iahia nó mừng quá ôm chặt chàng cười hô hố như ngày nào còn nhỏ hai đứa vẫn
nghịch ngợm. Nó kể lại những ngày kháng chiến gian khổ, đói khát nhưng vẫn vui
vì góp phần vào công cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Nó nói về
ước mơ thời hậu chiến, mọi người rồi sẽ ấm no hạnh phúc, xây dựng gấp mười, gấp
trăm lần thời chiến tranh. Iahia cũng rất vui vì Long tiếu vẫn còn sống, vẫn
khỏe mạnh tuy nước da có hơi tái xanh vì thiếu ánh sáng.
Chàng hỏi nó sinh hoạt ở trên núi ra sao, nó bảo:
- Tao làm thầy giáo đó mày, dạy bổ túc cho mấy đứa mù
chữ. Tao cũng học bổ túc và đã có bằng tiểu học. Tao sẽ còn phấn đấu hơn nữa!
Giờ đây Long tiếu đã có bằng tiến sĩ sau quá trình bổ
túc dài hạn, chuyên tu rồi tại chức. Nó đã được đi nước ngoài nhiều lần. Cuộc
đời của nó thay da đổi thịt nhưng tính tình của nó dường như vẫn như xưa.
- Lên chớ mày, trăm phần trăm luôn! Mày làm tao mất khí
thế, gắp mồi nặng tay một chút. Dạo này tao thấy mày suy dinh dưỡng rồi đó, chớ
vội về với ông bà, cuộc đời vẫn đẹp sao! Dzô, bạn đời ơi…
- Tao thấy mày say rồi, làm vài li nữa thôi, tao còn
công chuyện gia đình…
- Chuyện gia đình mày để tao lo! Long tiếu hét tướng
lên. Tao với mày là anh em, bây giờ mày phải lo gia đình tao đã chớ. Lo uống
rượu mừng tao. Hô hô.
Thấy không thoát được, tôi đành tán chuyện cho đỡ tẻ,
với lại phải tranh thủ nói cho bay hơi.
- Mày mới mua xe à, tao thấy nhà mày có mấy chiếc rồi
mà.
- Tao đi chiếc Piagio, vợ tao chiếc Spacy, thằng hai thì
môtô Honda, con ba thì chiếc Dream, con tư nó chê DD đỏ lỗi thời nên tao phải
mua Wave cho nó. Hay là mày dắt DD về đi cho tiện?
- Ồ! Tao ở trên rẫy đi xe cộ làm gì, bất tiện lắm. Mà xe
thì phải đổ xăng, chứ đổ nước được à?
- Mày không đi thì để vợ mày đi buôn bán, con mày đi
học, mày gàn vừa thôi làm vợ con khổ! Mà tao thương mày, muốn giúp đỡ mày mà
mày cứ kiếm cớ từ chối, mày không muốn làm anh em với tao sao? Hồi đó mày giúp
tao, giờ tao giúp lại mày, có gì mà ơn nghĩa, khách sáo!
- Không, mày hiểu lầm tao rồi. Cái tao cầu ở mày là tình
cảm chân thực mà tao đã nhận được nơi mày, còn những thứ khác đơn giản là tao
không có nhu cầu. Mày thấy không hồi trước bạn bè tao có hàng trăm mà bây giờ
chẳng còn một mống! Mấy đứa có ngôi thứ tí chút từ từ lảng tránh hết chỉ còn
mình mày. Tao phải giữ lại và trân trọng cái tình của mày chứ!
- Ờ hén, hồi trước chả ai thèm chơi với tao. Giờ này tụi
nó tìm tao quá xá. Muốn trốn lên trời cũng không xong với lũ nó, lại còn tâng
bốc tao tận mây xanh. Chỉ có mày là cứ chửi tao ngu, mà tao ngu hơn mày thật,
nhưng còn thông minh hơn khối đứa!
Sau hôm rửa bằng tiến sĩ, Long tiếu dẫn Iahia đi tham
quan một khu du lịch sinh thái khai trương. Ấn tượng nhất là khi đi ngang qua
cánh đồng bù nhìn. Nơi đây mỗi góc ruộng đều gắn một hình nộm, cũng nhồi rơm,
đội nón lá, tay cầm roi… Bù nhìn thì ở rẫy chàng cũng làm vài cái để đuổi chim
chóc nhưng cảnh quan chàng đang mục kích thật lạ lùng: Long tiếu đến gần một
hình nộm trông rất sinh động thì bỗng nhiên hình nộm chợt đứng nghiêm, tay giơ
lên chào theo kiểu nhà binh. Rồi hàng loạt hình nộm khác cũng giơ tay lên chào,
thân hình cử động múa may trong cùng những động tác, tư thế ăn khớp với nhau
như đang diễu hành vậy. Quái hơn, những hình nộm còn biết hô vang những khẩu
hiệu như đang tuần hành, meeting …
Long tiếu tìm một chỗ khuất nơi góc vườn. Thấy Iahia còn
đang ngạc nhiên ngơ ngác nó giảng giải:
- Khi mới thực hiện chế độ khoán, mỗi người nông dân
được chia một thửa ruộng. Ai cũng làm chủ nên việc theo nước, bón phân, đắp bờ…
nẩy sinh nhiều phức tạp, đánh đấm kiện tụng tùm lum. Ai cũng mánh mung lợi ích
riêng tư nên hỏng chính sách. Bây giờ làm theo mô hình mới, công nghệ hóa… nông
nghiệp.
- Bù nhìn, sao mà nhiều thế?
- Mày lạc hậu quá rồi! Chỉ có một bù nhìn chủ phải do
con người đảm đang điều khiển. Còn những ngợm khác đều xài robot, bấm toàn
romots đó mày ơi. Mày không tưởng tượng nổi đâu, vừa công nghệ vừa nghệ thuật
hóa nông nghiệp. Đây là loại hình sắp đặt trình diễn moden nhất chưa nước nào
áp dụng, mình phải đi trước mới thắng lớn!
- Đúng là không tưởng tượng nổi, nhưng hiệu quả kinh tế
thế nào, có khả thi không?
- Đây mới là thí điểm, còn đang rút kinh nghiệm nên tạm
thời phải bù lỗ. Mấu chốt là phải đạt những yêu cầu: nhân giống lúa sạch, quy
trình công nghệ mới, du lịch sinh thái… tinh giản lao động tối đa mà vẫn có
năng suất, thành quả cao nhất để phục vụ cuộc sống đẹp nhất!
Long tiếu vừa nhâm nhi li Martell vừa thuyết giảng.
- Bữa nào mày cũng chơi hết chai rượu này, tiền nào còn
nuôi vợ con. Mày phải biết tiết kiệm chứ?
- Mày lại sai rồi! Chỉ có mày tao mới cho uống, chứ thằng
khác thì đừng hòng. Mà đứa nào khác thì lại phải chiêu đãi tao chứ! Hì hì …
- Biết vậy, nhưng mỗi lần nhậu cả triệu bạc…?!
- Ồ! Mày lại ngây thơ quá! Có thằng nào ngu đem một
tháng lương nhậu chỉ một chầu! Mày lại tưởng tao tham ô hả, sao nghĩ xấu tao
thế? Lương tháng tuy chỉ tròn trèm một triệu nhưng bổng thì khoảng 5 triệu, lộc
thì dao động 10 triệu nữa vị chi là 16 triệu! Mày tính coi, nội chi tiền chợ
thôi cũng đứt một triệu rưỡi rồi, còn trăm thứ linh tinh khác tiền lương ăn
thua gì? Còn vợ tao ăn theo buôn bán chút đỉnh cũng dư được mỗi tháng khoảng 10
triệu. Tiền làm giàu lương thiện đó mày, cũng phải để lại đức cho con cháu chớ!
Từ giã cánh đồng bù nhìn với nỗi băn khoăn khó tả. Iahia
ngược đường đi thăm cô bạn cũ làm giáo viên.
- Có bồ chưa? Hoa khôi ngày xưa…
- Muộn rồi, ông trời đã sắp đặt, đành chịu!
- Ai bảo bà ngày xưa kén quá, không có con cái nối dõi
là có tội với ông bà tổ tiên đó nghe!
- Đành chịu, chồng phải ra chồng chứ bạ đứa nào cũng
chồng lên được sao! Đã bảo đừng nói chuyện chồng nữa.
- Thế mấy đứa bạn giờ ra sao? Khá không …
- Không biết, phận ai nấy lo! Chuyện mình còn chưa xong,
xía vô chuyện người khác chỉ thêm rắc rối …
- Bà sống cô độc thế này dễ đứt dây lắm nghen!
- Quen rồi, thế giới thu nhỏ càng dễ sống.
- Thế không hỏi thăm tình mình được một câu à?
- Không cần thiết! Biết nhau còn sống là được rồi …
Hah! Nhưng mà còn sống để làm gì? Tiện đường Iahia ghé
thăm thằng bạn. Tính thằng này xuề xòa, bất cần quá chàng không chịu nổi nhưng
cách lâu cũng thấy nhớ.
Vừa thấy bóng Iahia nó đã la lên lôi chàng vô nhà.
- Ôi! Tao tưởng mày chết rồi, ai dè tụi mình vẫn sống
khỏe. Cuộc đời thú vị thật, tưởng chừng không sống nổi mà vẫn sống nhăn. Ôi mầu
nhiệm, kì diệu đến quái gở!
Nhìn thấy nhà cửa nó tuềnh toàng, bừa bộn… con cái nó
thằng lớn ở trần thằng nhỏ ở truồng lem luốc chàng ái ngại:
- Mấy cháu có đi học không?
- Xứ khỉ ho cò gáy này học hành làm quái gì. Ở đây có
lớp học tình thương đến lớp 5 là hết cấp. Tốt nghiệp xong lên rừng chặt củi hầm
than kiếm sống. Chuyện nhỏ! Anh em gặp nhau mới là chuyện lớn.
- Mày nói vậy sao được! Đời mình không ra gì nên phải lo
cho tụi nhỏ khá lên chứ! Mày thật …
- Mày nói như cụ già lẩm cẩm, ngày xưa có ai lo cho tao
đâu. Mày nhìn xung quanh xem, ai cũng cố giành giựt để kiếm miếng ăn, nơi ở… Để
tụi nó lăn lộn cho quen, chớ lí tưởng quá thành ra lạc bầy. Đạo đức hả? Chỉ một
lũ điếm miệng. Thực tế một chút. Uống, uống cho tỉnh lại bạn hiền ơi!
Nhìn vào đĩa mồi thập cẩm lợn cợn mấy miếng lòng cừu
luộc, vài khúc lươn kho lại có cả khô đuối nướng ươn sình thấy nhờn nhợn không
dám gắp dù nó luôn mồm hối thúc, quảng cáo mồi đặc sản. Thằng này bầy hầy quá,
từ sáng giờ đã mấy cữ, mồi mè cứ bổ sung vào dĩa trông bắt ớn. Còn rượu thì
nồng nặc, cay xè gắt quá nhưng cũng phải uống cho nó vui! Nó hô hoán vợ bắt gà
mà tội nghiệp bà vợ nó mang cái bầu chềnh ềnh sắp đẻ, đi lại khệnh khạng rất
khó khăn.
Vừa uống nó vừa cười khục khặc lại vừa khóc rấm rứt và
tiết mục cuối là ngâm thơ. Chàng phải ráng mà nghe, chăm chú lắng nghe vì cuộc
đời nó không có gì, không còn là gì, chỉ còn thơ… và thơ !
Iahia dẫn Long tiếu lên núi. Hai đứa đèo nhau trên chiếc
Win, để xe lại ở rẫy. Mỗi người mang một ba lô đựng lương khô, mùng mền cho một
chuyến dã ngoại. Long tiếu còn mang thêm cây súng, nó bảo để phòng hộ, với lại
săn vài con mồi nhậu chơi. Đường lên “núi đá dựng” phải mất nửa ngày, vượt qua
ba ngọn núi hiểm trở nên hai người phải đi từ sáng sớm. Mới đi được nửa chặng
Long tiếu đã thở dốc, phải nghỉ lại nhiều lần. Tuy đã quen leo núi nhưng lần
này Iahia cũng thấy mỏi mệt, chàng biết sức khỏe mình ngày càng kém đi dần.
Cuối cùng hai người cũng đến nơi. Long tiếu như trút được gánh nặng, nó lầu
bầu:
- Nể mày lắm tao mới lên đây. Mày biết đấy, tao còn
nhiều việc quan trọng phải làm, thời giờ đâu để đổ mồ hôi vô bổ như thế này!
- Đừng lo, mày sẽ được đền công xứng đáng… Chàng an ủi
động viên nó.
Sau khi ăn uống cho lại sức, hai người dạo quanh ngắm cảnh núi rừng, suối nước…
Đây là lần thứ ba chàng đến nơi này, Long tiếu cũng biết khu này vì hồi còn
hoạt động trên núi, nó cũng thường đi qua đây. Lần đầu tiên chàng theo đám
người tìm trầm, cũng một lần nghỉ đêm nơi đây để rồi chàng phát hiện một điều
kì diệu. Lần thứ hai chàng đến tìm một loại cây thuốc trị bệnh phụ sản, thấp
khớp mà chỉ nơi đây có rất nhiều. Và lần này có lẽ là lần cuối, chàng linh cảm.
Chàng muốn dành cho Long tiếu điều bất ngờ mà chỉ mình chàng được biết và chàng
muốn Long tiếu cũng được biết. Cuộc sống này cũng còn có nhiều điều chưa thể
biết hết được. Tuy đã chứng kiến hai lần nhưng lần này chàng vẫn thấy háo hức,
hồi hộp… như mới buổi đầu tiên.
Đúng nửa đêm, chàng lay Long tiếu dậy để chiêm ngưỡng
“vũ điệu ánh trăng”. Giữa lòng hồ lao xao nước có một tảng đá lớn bằng phẳng,
những chùm ánh sáng dần dần hội tụ như bầy đom đóm từ khắp nơi kéo về dự hội dạ
vũ. Có chùm sáng vút lên lồng lộn như ánh ma trơi, có tia nhấp nháy như đèn
signal, có tia mờ đục như ánh đèn black-light mờ mờ ảo ảo. Long tiếu dụi mắt
ngồi dậy miễn cưỡng, có lẽ nó quá mệt sau một chặng đường vất vả, mắt nó trợn
trừng, trân trân nhìn vào lòng hồ theo hướng chỉ của Iahia. Nó lầm bầm gắt
gỏng:
- Chả thấy con khỉ mẹ gì, tối thui…
- Chả thấy gì thật sao, ánh sáng muôn màu thế kia. Mày
chịu khó rửa mặt cho tỉnh táo rồi nhìn kỹ.
Iahia cũng rất ngạc nhiên khi nghe Long than vãn.
- Cũng chả thấy cóc khô gì hết! Thôi để tao ngủ.
Iahia cố nài nỉ, dựng Long tiếu ngồi dậy.
- Chẳng lẽ mày lại không nghe cả tiếng nhạc hay thế kia,
lắng nghe lại coi.
- Nhạc nhẽo cái gì, chỉ có tiếng gió, tiếng suối chảy
róc rách… Mày thương tao thì để cho tao ngủ. Nói rồi nó ngả người xuống ngáy
phì phò…
Càng về khuya, ánh sáng càng rực rỡ hơn, âm thanh càng
vọng hơn. Tiếng nhạc như cuốn theo lồng vào điệu múa vô thường biến hóa, hòa
quyện vào nhau, không biết múa theo nhạc đệm hay đệm theo điệu múa, lơ lửng,
chơi vơi, diễm ảo… khởi đầu như ánh trăng non, lớn dần trăng tròn rồi vơi dần
trăng khuyết như chu kì trăng trong một tháng ba mươi ngày. Lúc thì như con trĩ
đang bay. Lúc thì như bóng apsara đang chờn vờn khúc Tandava bay vào thiên cổ…
lúc thì lún xuống lòng đất vỡ vụn đọa đày… khúc nhạc lúc thì dồn dập bi hùng,
lúc lại khoan thai lả lướt… Tâm hồn Iahia lâng lâng bay hơi và không còn biết
sự tồn tại của mình là hư hay thực. Sau ba giờ đồng hồ, điệu vũ chấm dứt, bóng
đêm bao phủ như bức màn khổng lồ hạ xuống chia ngăn hai thế giới. Iahia vẫn còn
cảm giác ngây ngất bàng hoàng và chỉ trở về thực tại khi nhìn lại Long tiếu
ngáy như sấm rền thác đổ. Lễ hội “vũ khúc ánh trăng” đã đi qua.
Long tiếu vươn vai làm mấy động tác thể dục sau một đêm
no giấc. Nó giọng pha lửng.
- Sao, vũ điệu thần tiên của mày có trọn vẹn không? Đêm
qua tao mỏi quá, với lại có nhìn, nghe thấy gì đâu!
- Tao nghĩ rằng mày vẫn còn hồ nghi. Sự kiện này chỉ
diễn ra mỗi tháng một lần vào những đêm không trăng, đêm ba mươi… Tiếc quá, thương
mày mới dẫn mày lên đây thưởng thức. Rốt cuộc lại chẳng được gì. Vô tình lại
khiến mày thêm khổ xác, mất thời gian. Tình tao chỉ có thế!
- Thôi mày đừng than thở nữa. Mày nhìn thấy gì thì cứ
nhìn. Còn tao có con mắt nhìn của tao, cái mày cảm thì tao lại không, cái tao
cảm mày lại không thể. Anh em vị tình nhau như thế là tuyệt rồi. Chúng mình
thanh toán hết đồ ăn thức uống rồi rút. Hẹn một dịp khác… Long tiếu nheo nhét
cười.
Iahia ngồi một mình trầm tư nơi căn chòi đơn độc. Chàng
nhìn cái linga trước mặt đang vươn mình lên bầu trời cao. Khối đá này chàng tìm
được ở khe suối gần chân núi, nó có hình dáng giống như một linga nên chàng đã
bỏ công mang nó về đây đã mấy năm rồi chàng không để ý. Chỉ biết rằng nếu chàng
đục đẽo thêm chút nữa thì nó sẽ là một tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo. Nhớ lại
hồi trai trẻ lúc mới xây nhà, chàng cặp nách hai bao cement đi đứng như chơi.
Thế mà cái linga này chỉ khoảng 50 kí mà chàng phải hì hục suốt một ngày mới
chuyển nó được về đây. Còn bây giờ, chàng ngao ngán tự nhủ: hết nổi, gân cốt đã
nhũn nhão! Còn bệ yoni? Chàng không còn cách nào nên chàng đành chôn cái linga
xuống đất! Chàng thường thiền định ở đây. Có một điểm khác biệt giữa Dharma và
Brahma khi đức Buddhi thần sắc ngang tàng dũng mãnh thì Brahma lại dịu dàng bao
dong. Một đàng như muốn chứng tỏ sự hiện diện tự tại, một đằng thì như muốn tan
biến hóa thân. Còn Iahia tự nhủ: con người không thể làm cho mình lớn ngang
bằng vũ trụ mà chỉ có thể tự thu nhỏ lại để hòa tan vào hư không. Dù sao trong
thực tại, Dharma và Brahma vẫn là hai thái cực song hành cùng hỗ tương, biến thể
để cuộc sống vận động, tiến hóa…
Vào một đêm không trăng, Iahia đang vùi ngủ mê man chợt
giật mình tỉnh dậy vì có tiếng lay gọi dù rất khẽ. Trước mặt chàng là một cô
gái xinh đẹp tuổi khoảng mười lăm, ăn mặc ra vẻ con nhà quyền quý. Chàng ngạc
nhiên hỏi:
- Đêm khuya khoắc thế này, có việc gì không cháu?
- Ta tên là Yumi, là… công chúa, ngươi nói năng phép tắc
một chút. Ta đi ngang qua thấy một linh hồn bị thương nên dừng lại xem sao, hóa
ra lại là ngươi?!
- Nhưng cô còn quá trẻ, phải kêu tôi bằng chú chứ, cô
cũng nên ăn nói có văn hóa giáo dục đó nghe!
- Người lầm rồi! Nếu nói về tuổi ta hơn ngươi những hơn
năm trăm năm. Nói về vai vế ta là con vua ngươi là thần dân. Nói về thân phận
ta là thần tiên, ngươi là phàm tục, văn hóa giáo dục mà ngươi nói không áp dụng
ở đây được, ngươi phải có lối nhìn khác!
- Thế nàng là tiên sao lại ở đây? Iahia hoang mang hỏi.
- Ta thấy ngươi có điều lạ, ngươi là con người nhưng lại
có linh hồn. Ngươi đang bị thương, để ta giúp… Nàng Yumi thắp lên ngọn lửa rồi
bảo Iahia ngồi sưởi. Thật lạ lùng! Ngọn lửa không nóng lắm, chàng hơ cả đôi tay
vào lửa và một luồng khí nóng chảy lan vào thân thể, những tế bào như đang tái
sinh bừng sức sống… Như biết Iahia đang thắc mắc. Nàng Yumi giải thích:
- Đây là lửa tam muội để điều hòa, nuôi dưỡng sự sống.
Người trần cũng có lửa tam muội, nó có từ thức ăn, nước uống và khí trời. Con
người gọi nó là thân nhiệt. Lửa tam muội của ngươi đang bị rút ngắn. Nói cho
biết vậy thôi chứ ta cũng không giúp gì cho ngươi được, cứ sưởi tạm ngọn lửa của
ta.
- Thế cha mẹ nàng đâu mà lại lang thang một mình?
- Sao lại lang thang? Ngươi ăn nói hồ đồ trịch thượng
đấy! Nhớ cảnh cũ người xưa ta đi dạo một lát, một năm đi dạo một lần. Cha mẹ
anh em ta đã về cõi khác, riêng ta còn vương vấn điều gì đó, ta cũng không hiểu
được!
- Thế hồi đó nàng có người yêu chưa?
Nàng Yumi chợt thẹn thùng đỏ mặt ngượng nghịu trả lời:
- Hồi đó ta còn nhỏ. À! Có một anh chàng thường đến chơi
nhà vì đó là nhà thơ của triều đình. Chàng thường đọc thơ cho ta nghe, mỗi lần
như thế con tim ta nó đập loạn xạ, không biết đó có phải là yêu không, ta cũng
không rành lắm. Đừng nói nữa, ta mắc cỡ… mà hình dáng chàng trông giống ngươi
nên khi đi ngang qua nhác thấy ngươi ta phải dừng lại…
- À ra thế! Cũng hay hay. Thế nàng nghĩ gì về tình yêu?
- Ta không biết, hình như là sự cho và nhận giữa linh
hồn. Có ai đó tặng cho ta một bài thơ, ta đọc và hiểu được, đó là đồng cảm, ai
đó tặng ta một trái tim ta nhận và tặng lại, đó là tình yêu chăng? Thế ngươi
không có tình yêu à?
- Không, người trần chỉ cho và nhận bằng vật chất cụ thể
rõ ràng, có khi miệng nói cho mà lòng chỉ muốn nhận. Nàng đã nói người trần
không có linh hồn là gì! Thế còn đốm lửa nhỏ trong mỗi người là gì thế?
- Đó chính là linh hồn mà ngươi thấy, tùy theo đạo đức,
trí tuệ… mà ngọn lửa ấy sáng hay mờ. Với thánh nhân thì đó là ánh hào quang.
Linh hồn ngươi nằm trong cái bóng nên ngươi không thể sống như người khác,
nghĩa là có thể đem bán linh hồn để đánh đổi vật chất và đó cũng chính là bi
kịch của cuộc đời ngươi!
Iahia đang trầm ngâm kiểm nghiệm cuộc đời mình, nhìn lại nàng Yumi đã đi mất tự
lúc nào. Tiếng gà gáy sáng báo hiệu một ngày mới đang đến gần, nhẹ và êm!
Hôm nay chàng lùa đôi bò già xuống núi. Nước! Thiếu nước! Nước uống cho con
người còn không nói chi cây cỏ. Mấy tháng trước vợ Iahia đã bàn với chàng nên
bán đôi bò cày cho nàng buôn bán. Lúc đó người ta trả giá mười triệu, chàng
chần chừ vì đây là phương tiện, gia tài duy nhất trong hai mươi năm vợ chồng
tạo lập. Một lí do không thể nói ra, chàng coi đôi bò như hai người bạn chân
tình vậy, đã cùng nhau san sẻ nhọc nhằn gian khổ. Làm sao mà nỡ lòng bán chúng
đi! Đến nước này thì đành vậy, con chó mực chạy theo sau sủa ủng oẳng phản ứng
đoàn quân bại trận. Chó sủa cứ sủa người đi cứ đi. Đôi bạn bò của chàng được
hóa giá năm triệu, chàng nhìn chúng lần cuối như nói lời chia tay với chính bản
thân mình!
Iahia lạc vào một cửa hàng to lớn sang trọng. Ngày trước
nơi đây là một hiệu cầm đồ, giờ này nó đã lên siêu thị bán đủ thượng vàng hạ
cám. Điểm đặc biệt có dịch vụ mua bán trao đổi linh hồn! Chàng lò mò đến gần
hỏi người phụ trách gian hàng:
- Cho tôi bán một ít linh hồn …
Người bán hàng lấy một cái máy chụp vào đầu Iahia, ấn
nút điện kêu rè rè, đèn tín hiệu chớp liên tục, kim đồng hồ quay tít. Thử đi
thử lại, dò thông số kỹ thuật, đo đạc, đối chiếu màu sắc một hồi anh ta lắc
đầu:
- Linh hồn ông thuộc loại đặc biệt, không có trong cửa
hàng này nên phải có ý kiến cấp trên. Ông lên tầng thứ chín mà liên hệ. Nói rồi
anh ta chỉ cho tôi xem hàng loạt những lọ lớn nhỏ bằng thủy tinh đựng linh hồn
với đủ màu sắc từ đen đến trắng, nhỏ đến lớn, mờ đến sáng… Rồi chỉ đường cho
tôi lên tầng trên.
Ông cố vấn có cái đầu hói láng bóng, đôi tai rất to, đôi mắt màu xanh lá cây
trông thật dị hình. Xem bệnh án linh hồn của Iahia xong ông cũng lắc đầu:
- Linh hồn ông thuộc nhóm lạ, không biết giá để mua. Với
lại chắc cũng không bán được… ông thông cảm.
Iahia rán nài nỉ:
- Ông nên mua để làm hàng mẫu, hay là ông gởi phòng thí
nghiệm hay viện bảo tàng gì đó!
- Không được, ông chưa hiểu nguyên tắc mua bán. Khách
hàng sẽ nhìn vào từng lọ linh hồn để chọn lựa thứ hàng mình cần để trao đổi, bù
giá hoặc bán đứt linh hồn mình theo dạng ký gửi. Nó cũng giống như ngân hàng
máu vậy, phải là máu O, A, B hay AB, chứ ông có máu D thì hết xài được!
Iahia tiu nghỉu ra về mà lòng nặng trĩu. Đúng là đời
tàn, có của bán cũng chẳng ai thèm mua! Họ còn nhìn mình như nhìn con quái vật.
Khách hàng ra vào nườm nượp, chủ siêu thị này chắc phải giàu to. Chàng lơ đễnh
nhìn vào linh hồn của từng người dưới lớp áo quần phẳng phiu tề chỉnh. Có người
linh hồn bằng hạt vừng nhờn nhợt, to lắm cũng bằng hạt đậu. Có linh hồn nằm ở
đầu, có cái nằm giữa rốn, lại có cái nằm ngay dưới hậu môn! Có một điều lạ, trẻ
con có linh hồn màu sáng người lớn thì lại màu tối, mấy ông ra vẻ trịnh trọng
chừng nào thì linh hồn càng đi xuống dưới. Nhìn linh hồn mình vẫn lẽo đẽo theo
sau trong cái bóng, Iahia cũng thấy tội nghiệp nó, dù sao nó vẫn ở bên chàng.
Iahia không còn hơi sức và cảm hứng để lang thang. Chàng
có ý định viết một cuốn tiểu thuyết nhưng chàng linh cảm mình không còn sống
lâu nữa nên chuyển hướng viết trường ca. Chàng định mức mỗi ngày phải viết được
bốn trang, tính nhẩm một tháng sẽ được 120 trang, cũng tạm gói ghém được những
gì mình muốn viết. Chàng nghĩ rằng: con người có tiếng nói để truyền đạt những
u tình ẩn khúc với nhau, thể hiện lời yêu thương tốt đẹp cùng nhau để cuộc sống
luôn tươi đẹp. Ngôn ngữ để ghi lại những gì không thể nói hay chưa nói hết. Thế
rồi cũng đến ngày thứ 28, chỉ còn một chương cuối cùng, Iahia cảm thấy thanh
thản hạnh phúc. Thu lại đến chơi.
- Vụ Việt kiều tao đã lo xong, chỉ còn chờ mày ấn định
ngày lành tháng tốt. Thu hồ hởi thông báo.
- Cám ơn lòng tốt của mày. Cứ bàn với con gái và vợ tao,
còn tao không có ý kiến. Iahia mệt mỏi nói.
- Hình như mày không vui lắm phải không, có chuyện gì
thế? Thu dè dặt hỏi.
- Không có gì hết! Tao chỉ nghĩ đến tình và tiền, thường
thì cần tiền quá quên tình và ngược lại. Có cái này thì phải mất cái kia, không
thể có một lúc cả hai thứ mà tao thì cần cả hai. Nhưng nếu phải chọn một thì
tao phải chọn tình. Thế thôi!
- Ừ! Phải lo cho tương lai con cái, để tao bàn vợ mày
cho mau mắn. Không có đàn bà thì không xong!
Sáng nay, Iahia cảm thấy khó ở, bứt rứt trong người.
Chàng nằm úp theo tư thế rắn mối trongYoga để điều khí nhưng cột xương sống của
chàng vẫn lạnh tanh, không đưa được luồng khí đến xương cùng! Chàng đốt điếu
thuốc rít vào nhưng lại dội ra. Nguy mất! Mấy ngày rồi chàng biếng ăn, nhưng
hút thuốc vẫn còn hào hứng. Iahia thích khói thuốc chỉ vì chàng muốn được nhìn
thấy hơi thở của mình để tin rằng mình còn sống! Điệu này chắc sắp đi đời…
Iahia lúi húi lục tìm trong thùng dưới gầm giường nhưng không thấy tờ nào,
chàng hoảng hồn nhìn quanh. Cả nhà đều đi vắng, không có ai để tra hỏi… Chàng
xuống dưới bếp, có vài mảnh giấy cháy xém chàng trương mắt nhìn kỹ, đúng là tập
thơ của chàng. Có lẽ ai đó đem nhóm bếp! Chàng thẫn thờ ra ngoài hiên, có một
tờ nhàu nát dính cứt gà, nhặt lên xem lại là một tờ của tập thơ. Chàng lẩm mẩm
đọc:
… Từ trong bóng
tối mới thấy ánh sáng
Nhìn rõ con người, cảm nhận cuộc đời
Từ trong khổ đau mới thấy hạnh phúc
Nhìn rõ chính mình, thấu hiểu tử sinh
Hỡi người anh em tôi chưa hề quen
Hãy nắm lấy bàn tay nồng hơi ấm
Dòng máu trong tim dù chưa đỏ thắm
Cùng là tâm tình đọng lắng nguyên trinh …
Trái đất chật tôi nhường nơi cho người khác
Và em hãy hát bằng ngôn ngữ riêng mình.
Những đoạn sau nhòe quá, mắt chàng cũng nhòa dần nên đọc
không được. Iahia chán nản vô nhà lên giường uể oải nằm nghĩ lan man. Chàng hồi
tưởng lại lúc mới lên ba, vào một buổi trưa hè, cả nhà đang nói chuyện vui vẻ
bên những li chè đá mát lạnh. Chàng thức giấc và khóc lóc vì có cảm giác bị bỏ
rơi. Mẹ chàng dỗ dành mãi không chịu nín nên đã đánh cho một trận đòn để rồi
cảm giác hụt hẫng ấy in sâu vào kí ức đến bây giờ! Ngày bà cố mất, ai cũng khóc
lóc thảm thiết! Lúc đưa tang mẹ dắt tay chàng đi theo, một hồi nhìn lại mới
biết mình đang nắm tay bà cô, chàng lại khóc thét lên như lạc mất mẹ! Lúc này
nằm trơ vơ một thân, cảm giác đó lại đến ray rứt tâm hồn đã già cỗi chợt mơn
mởn trẻ thơ.
Nghe tin Iahia bệnh, Long tiếu đến thăm. Nó mang một bọc
trái cây, đường sữa, nước tăng lực… còn một bọc thì thịt cá rau củ đủ thức. Nó
vô trong nhà xì xào chuyện gì đó với vợ chàng, có lẽ đưa thêm tiền chợ vì nó
vẫn thường như thế. Dáng vẻ buồn buồn nó bảo:
- Nghe vợ mày nói mấy hôm rồi không ăn uống gì, ráng mà
tẩm bổ… Mày phải sống để con cái còn nhờ cậy, cho chúng mình còn đi dạo cánh
đồng bù nhìn và lên núi đá dựng để xem vũ khúc ánh trăng. Mày phải thương tao,
tao biết chỉ có mày là thương tao thật! Nó dơm dớm nước mắt.
- Không có gì đâu, tao chỉ hơi khó ở một chút!
- Nửa tháng nay tao đi công tác xa nên đến thăm mày trễ,
không ngờ mày bây giờ xuống sắc quá. Đừng bỏ tao nghen! Nó nói trong cổ họng
như chực òa khóc.
- Đã bảo là không sao, thôi mày về đi cho tao nghỉ.
Iahia gối đầu lên cao nhìn ra cửa sổ, dòng người đang xuôi ngược. Ai cũng có vẻ
khẩn trương, căng thẳng… Chàng mơ hồ như một đàn kiến đang tất bật tha mồi về
tổ, leo vào rồi lại leo ra, leo phải cành cụt leo ra leo vào. Nếu con người
sống chỉ để kiếm miếng ăn thì có khác gì loài kiến? Nhìn lại đám bạn bè, người
nào thích tiền thì cả đời nó dồn sức kiếm tiền thì nó sẽ tìm được tiền, người
thích chức quyền, tiếng tăm… cũng thế! Còn chàng, trớ trêu thay lại đi tìm linh
hồn cho mình, cho mọi người để rồi rách việc! Của cải trên cõi đời này như một
miếng bánh hữu hạn, kẻ nào tranh ăn miếng lớn hơn thì phải thiệt mất phần kẻ
khác. Còn biết làm sao! Chỉ buồn linh hồn cũng chối bỏ chàng, chắc nó chê thân
xác chàng ô uế, cũng chứa đầy dục vọng, thú tính… Muốn xấu thì quá dễ, muốn tốt
lại quá khó! Hành trình trên đường đời chỉ là sự tu tập làm người và khi chết
đi có để lại chút ít hành trang cho người sau luyến nhớ!
- Ba, ba dậy ăn cơm. Con gái út vừa gọi vừa lay chàng
dậy. Iahia chống chọi ngồi, chàng bới một chén cơm, gắp một miếng thịt to rồi
đưa cho con gái bảo nó ăn, còn chàng mở một lon bia nhấm nháp.
- Sao ba không ăn cho khỏe, chỉ thấy ba uống?
- Ba già rồi, uống cho dễ tiêu. Con còn nhỏ nên phải ăn
nhiều chóng lớn để ba má còn nhờ cậy.
Mấy ngày chàng bệnh, đứa út nó cứ quanh quẩn xoa tay,
bóp chân, đấm lưng… đôi bàn tay nhỏ nhắn gây cảm giác dễ chịu tinh khôi cho dù
làn da nhăn nhúm khô khan của chàng đã mất dần cảm giác. Chàng nghiệm rằng từ
nhỏ đến giờ dường như tâm hồn chàng không thay đổi, chỉ có xác thân ngày càng
già cỗi và chàng phải xử sự cho tương ứng với hình hài. Hồi nhỏ như thế, giờ
vẫn thế, cho nên chàng đã đặt tên con là Như và Thế. Không hiểu sao người khác
lại hay đổi trắng thay đen, nay thế này mai thế kia? Cuộc đời thật khó lường,
chàng cũng muốn giống người mà không giống nổi. Cũng say xỉn, cãi vả thô tục…
để hòa nhập thích nghi để rồi lại cô đơn niềm không giống. Nghĩ mà thương cho
anh chàng Cervantes chắc phải đớn đau bầm dập lắm mới đẻ ra chàng Don Quichotte
khật khùng! Mà Don Quichotte ơi, ngươi đánh nhau với cối xay gió làm gì cho
thất trận tả tơi, thương tích đầy mình? Chẳng ai cầu tinh thần hiệp sĩ của
ngươi cả, loài người này cần điều khác cơ! Nhưng ngươi còn có Panxa, ta đơn
độc, người còn có thanh gươm cùn, con ngựa gầy, ta không có một chiếc gậy để
chống! Mà cái cối xay gió thời ngươi nó đã mạnh hơn gấp ngàn lần khi có động cơ
điện, hạt nhân… Ôi! Ta cũng bị thương ta sắp chết! Có ai ở đó không…?
Suốt buổi chiều, Iahia nằm mê man. Chàng thấy nuối tiếc
vì đã không tặng cho nàng Yumi một bài thơ chỉ vì chàng mãi nghĩ đến mình. Tại
sao chàng không nghĩ đến Yumi để nàng phải bỏ đi? Iahia tự trách mình và nghĩ
ngợi. Có lẽ nàng sẽ hiểu được bài thơ của ta, nàng nhỏ thế mà giỏi thế! Cứ ngỡ
rằng mình hiểu được 50 năm cuộc sống đã đủ ai ngờ Yumi lại hiểu hơn 500 năm.
Hiểu được thế giới này đã là ngon biết đâu Yumi lại hiểu hai ba thế giới khác.
Mà kiếm nàng ở đâu khi mà nàng cách xa 500 năm thời gian, hai, ba thế giới
không gian mà có khi gặp nhau chỉ là duyên ngộ nhận!
Iahia he hé mắt nhìn xa bầu trời, không khí vẫn căng đầy
nhưng chàng thở không được, lồng ngực xẹp lép trơ xương của chàng đang thiếu
oxy. Chàng bật cười khi nghĩ đến Goethe, chắc lúc hấp hối anh ta cũng thiếu
oxy! Goethe bảo mở cửa ra để oxy vào cho dễ thở, với lại tìm vớt vát có ai
giống mình không? Con người thật lắm chuyện và giàu tưởng tượng!
Iahia thấy mình đi lạc vào một khu rừng Phi châu, chàng
hóa thành một con sư tử già, trước mặt là một bầy sói, chúng đang nhe răng gớm
ghiếc! Chàng lượng sức mình “mãnh hổ nan địch quần hồ”, nhưng chàng phải chiến
đấu vì chàng là sư tử, chàng đang kiệt sức! Iahia nghe rõ từng chiếc răng đang
cấu xé thịt da mình rồi chàng lịm đi.
Iahia lại thấy mình đang ở pháp trường, hai tay bị trói.
Chàng muốn được chơi sức một nhưng trước mặt là một con voi khổng lồ hung dữ.
Nó lấy vòi đập chàng mấy phát rồi lấy chân chà xát. Iahia nghe rõ tiếng răng
rắc của xương cốt mình dập nát rồi nhói lên khi con voi quăng xác chàng lên
xiên lình thân thể chàng dưới cặp ngà nhọn hoắc.
Iahia lại thấy mình là con chim trong một lồng son đẹp
đẽ. Chàng ngồi ủ rũ nhìn những con chim đồng bọn đang thi nhau xòe cánh cong
đuôi khoe mã. Chúng thi nhau hót lảnh lót líu lo như trên đời này chỉ có giọng
hót của mình là tuyệt nhất. Người chủ vãi vào mấy hạt thóc, vài giọt nước và
chúng tranh nhau mổ lia chia.
Iahia lại thấy mình là phi hành gia trong phi thuyền
thám hiểm vũ trụ. Khi đáp xuống một hành tinh lạ phi thuyền bị trục trặc không
thể cất cánh bay trở về trái đất. Nhìn về trái đất thân thương xanh sáng nơi có
người thân bạn bè đang sống. Chàng bất lực vẫy tay mà hồn vía nơi nào, một
khoảng cô đơn vô tận!
Iahia lại thấy mình là một chiến sĩ bại trận, chàng cầm
khẩu súng trường đã hết đạn, đôi chân đã gãy. Phía trước một chiếc xe tăng đang
lù lù bò đến, trên xe một bầy người đang cười ngạo nghễ chế nhạo chàng. Chiếc
xe đi qua và con người chàng như một con mực khô bị cán mỏng!
Hoảng hốt, chàng ú ớ kêu cứu, vùng vẫy như trong cơn mộc
đè. Tỉnh lại, chàng lờ mờ thấy đứa con gái út đang tập viết, thỉnh thoảng nó
lại nghêu ngao hát vài câu, nó học mẫu giáo. Chàng nghe đôi chân mình lạnh
ngắt, không cử động được. Khí lạnh từ từ lan đến bụng, đến ngực… Chàng biết
mình sắp chết! Iahia muốn kêu con gái lại để vuốt tóc nó lần cuối nhưng nghĩ sao
đó chàng lại thôi, chàng muốn con gái được học. Chàng không vui khi những đứa
con chàng không ham đọc sách, có lẽ tri thức của chàng có được từ hồi còn nhỏ.
Sách đã tích lũy kiến thức con người hàng ngàn năm nay qua bao thời kì dâu bể,
qua bao thế hệ. Chàng rất ngạc nhiên khi con người bấy giờ ăn nói quá giống
nhau, thao tác như robot, ăn khớp như trong một cỗ máy. Anh cũng hô hào sáng
tạo đột phá, nhưng chỉ mới đột phá sáng tạo trong lời hô hào, giống như một mũi
tên bắn ngược từ đích về điểm ngắm. Phải nói giống nhau, khác đi một chút e lại
trật dường rầy gây tai nạn nghiêm trọng!
Iahia lại thiếp đi, ngột ngạt quá! Không còn chỗ đứng
trên trái đất chật chội, dưới chân chàng là một lớp xương người dày đặc. Chàng
thu hết sức bình sinh đôi chân khuỵu xuống lấy đà, đôi tay vươn lên lấy trớn
như tư thế của Shiva rồi nhảy vút lên khỏi hấp lực của trái đất. Chàng bay lên
mà như rơi rơi, rơi mãi…
Tỉnh lại, chàng thấy trong nhà đông nghẹt người, lại có
tiếng khóc rấm rứt! Chắc có ai bị gì rồi, chàng hơi hoảng! Len vào, chàng thấy
một người nằm đắp mảnh vải trắng, giở ra xem thì ra lại là mình làm chàng bật
cười ròn tan! Ra thế, cái xác thân chàng đã hết sự sống, Iahia biết mình không
còn ràng buộc vào nó nữa, chàng đã được tự do. Tự do muôn năm!
Trước giờ đem xác chàng đi chôn, có đủ mặt người thân,
bạn bè… ai cũng mang phúng chàng thuốc lá thơm, bia rượu… có lẽ mọi người tưởng
chàng thích mấy thứ đó! Không biết mọi người buồn hay vui? Có lẽ cả hai. Buồn
vì chàng ra đi sớm quá, vui vì chàng kiếp này khổ quá, đầu thai vào kiếp khác
chắc sướng hơn. Chỉ có Long tiếu khóc lớn quá lại kể lể quá dài dòng:
- Tao có mấy ký mực lá xuất khẩu tính đem cho mày bữa
trước nhưng mày bảo đau răng không ăn được nên bữa nay mới đem lại cho mày. Còn
chai rượu này quý lắm, 200 tuổi giá 2000 đô tao tính để chết đi chôn theo tao
nhưng mày đi trước nên tao ưu tiên cho mày. Tao vẫn nhớ mày bảo thích uống
Henessey đỏ nhưng không có nghĩa là uống thường xuyên, lâu lâu uống mới có vị.
Tao có mang một cây ba số, một cây Jet với mấy thùng bia để mày tiếp khách, ở
dưới đó mày nên tằn tiện bớt, nhớ giữ gìn sức khỏe. Toàn là hàng xuất nhập khẩu
nên tao xuất sang thế giới bên kia cho mày là hợp lí hợp tình, mày không được
từ chối mà tao buồn! Không còn mày, chắc chẳng có ai chửi tao ngu nhưng điều đó
thật tai hại vì tao sẽ tưởng mình ngon nhất! Không có mày để tao chửi xả láng
cũng hơi kẹt, đụng nhằm đứa có thế thần nó dập tao chết tươi! Mày bảo rằng có
thương nhau mới hiểu nhau, hiểu nhau để thương nhau nhưng tao thấy có nhiều
trường hợp do hiểu nhau quá mà đâm ra ghét cay ghét đắng, thù hận nhau đó mày,
nên suy nghĩ lại! Tao với mày thương nhau nhiều mà hiểu nhau ít nên không hỗ
trợ nhau được tích cực nhưng mà còn hơn hiểu nhau nhiều mà thương nhau ít phải
không mày? Con cái mày tao sẽ cố gắng giúp đỡ, mày nhắn với cha mẹ tạo là tao
gởilời thăm và nhờ mày chuyển mấy thùng hàng. Mày cũng nên phù hộ che chở cho
tao như đã từng khi còn sống. Còn tao thì làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu
cũng tạm ổn. Có gì điện thoại, à không! Mày nhớ báo mộng cho tao biết. Chúc mày
sống lâu, cám ơn nhiều!
Người ta khiêng xác Iahia lên rẫy và chôn chàng ngay
trước cột Linga có lẽ mọi người thường thấy chàng ngồi trầm ngâm nơi đó. Mấy
đứa con phủ lên ngôi mộ chàng những đóa hoa tươi mà chúng nó hái nơi vườn nhà
nơi cha con đã cùng nhau vun trồng chăm bón… Chàng tưởng rằng mình bỏ núi xuống
đồng bằng là xong chuyện ai ngờ người ta lại khiêng chàng trở ngược lên núi. Có
lẽ nơi này mới đúng là chỗ của mình và vẫn ở một mình! Khi mặt trời đã chìm vào
chân trời. Iahia đi dạo quanh xem trong thời gian qua có gì thay đổi. Mọi vật
vẫn như thế, vài cơn mưa đã bật dậy mầm xanh cây cỏ. Nhiều linh hồn cũng đang
đi dạo như chàng. Thấp thoáng bóng cô gái trẻ chàng lại ngỡ là Yumi. Nhưng nàng
sáng láng quá, linh hồn ở đâymột màu trầm đục. Có một cô gái nhỏ đang khóc ủ ê!
- Sao cô lại ngồi khóc một mình, cô cần gì? Chàng hỏi.
- Con là đứa mồ côi phải đi ở đợ thành phố, bị ông chủ
hãm hiếp mang bầu rồi đuổi con về. Con nhờ hàng xóm làm đơn kiện nhưng ông chủ
đút lót bịt miệng không thấy giải quyết. Xấu hổ quá con phá thai bị nhiễm trùng
chết tức tưởi, oan cho con quá nên linh hồn con không siêu thoát được!
- Còn bác, sao cứ thút thít hoài vậy? Chàng quay sang
ông già.
- Lão hồi trước là một điền chủ giàu có, nuôi mấy đứa
con ăn học thành tài ai dè chúng nó lại ăn chơi phá sản. Gần đất xa trời mà
cũng không yên, có một đứa ghiền xì ke ma túy tới khảo tiền lão không cho, nó
liền lụi một dao Thái Lan. Thế là đi đời hu hu! - Còn chú mày, sao có vẻ hậm
hực thế?
- Em là phó giám đốc một công ty đang ăn nên làm ra,
chạy chọt mấy năm hao tiền tốn của gần sạt nghiệp mới được lên thủ trưởng. Chưa
kịp ngồi ghế, có mấy thằng bạn rủ đi săn kiếm mồi rửa lon. Tìm hươu nai không
có nên tụi nó bắn lầm vào đầu em nát óc. Anh nghĩ coi sao không hận được?
- Chẳng có gì mới lạ! Chàng lẩm bẩm. Cũng là chuyện
thường ngày ở trần thế. Tạt qua nhà xem sao đã…
Ba đứa con chàng nằm chung một giường, cô chị đang vỗ
mông dỗ đứa em ngủ, vợ chàng đang coi lại sổ phúng điếu. Quái lạ! Thấy chàng
vào mà chẳng ai mừng rỡ hỏi han gì, hay mọi người đã quên hẳn chàng rồi chăng?
Chàng móc bao thuốc ra hút nhưng cồm cộm trong túi một bọc, chàng lôi ra một
xấp tiền. À! Chàng nhớ rồi, mấy tháng trước đi mượn khắp nhưng chẳng ai cho nên
mới bán bò, nay tiền người trần gởi xuống nhiều quá nên chàng mang theo một mớ.
Chàng đưa tiền trước mặt vợ nhưng cô ta vẫn tỉnh bơ, thường ngày thấy tiền là
mặt bả tươi tỉnh, nở nụ cười rất gợi cảm dễ thương. Sao lại thay đổi nhanh thế
được nhỉ? Chàng lắc vai vợ nói lớn cho con cùng nghe.
- Khoản này cho em buôn bán, còn tiền này mua xe đạp cho
con đi học, đặc biệt số này em mua dây chuyền.
Tất cả vẫn yên lặng, bất động… Lạ nhỉ! Có lẽ sự hiện
diện của chàng là vô nghĩa! Chàng ghé nhàLong tiếu, thấy nó đang nhậu sôi nổi
với đồng nghiệp. Iahia cất tiếng chào thật to rồi bắt tay nhưng tụi nó vẫn vô
tư. Âm dương cách biệt thật rồi! Iahia buồn bã quay gót. Nhìn vào ngôi nhà nơi
chàng đã sống thời thơ ấu, cảnh vật vẫn bình thường, cha đang xem ti vi, mẹ vẫn
luôn tay bận rộn… Cuộc đời mình chưa làm được gì cho cha mẹ vui, chỉ gây ra
phiền toái, nay lại ra đi không còn được hầu hạ các người lúc lâm chung! Ba má
Iahia dạy dỗ con cái rất nghiêm khắc, những điều ấy đã ăn sâu vào xương tủy nó
giúp chàng không thể sa ngã nhưng lại trói tay chân chàng trước những lọc lường
hèn mọn của thực tế cuộc sống. Ba mẹ chàng vừa muốn con sống trong sạch nghĩa
khí vừa muốn con được sống no đủ tiện nghi và điều đơn giản ấy lại là một nhiệm
vụ bất khả thi!
Iahia trở về ngôi mộ căn nhà của mình và ngồi trầm tưởng trước linga như ngày
nào. Chàng nhìn vào căn chòi, mọi vật dụng sinh hoạt vẫn y nguyên chỉ có bếp
tro lạnh ngắt. Cây cuốc nằm chỏng chơ dưới gầm ván. Chàng không cần nó nữa, nó
đã hoàn thành nhiệm vụ! Nó đã xới đất giúp chàng tìm miếng ăn và cuối cùng là
đào huyệt chôn thân xác chàng. Đã mấy lần về thăm nhà mọi người đều lạnh nhạt
và chàng không thấy cần thiết phải về nữa; chàng không còn có ích cho cuộc sống
đời thường, vật lộn với cơm áo gạo tiền, ơn nghĩa… Thế là hết! Chàng chỉ mong
ước được gặp lại nàng Yumi để đọc cho nàng nghe một bài thơ dù biết là không
bao giờ! Một bầy dòi đến thăm chàng, con đầu đàn cười cầu tài!
- Chào đàn anh, trông đại ca chịu chơi ghê!
- Biết rồi, tụi bây cứ gậm nhắm thân xác tao thoải mái
nhưng phải giữ trật tự, ưu tiên cho đàn bà, trẻ con…
Đàn dòi xông vào ngấu nghiến, sùng sục, có con còn chui
vào ống xương hút tủy chùn chụt… nhai gân rau ráu!
- Thằng này bị thiểu năng trí tuệ, cho mày được ăn bộ
óc, còn mày có vẻ côn đồ lại đây ăn tim, thằng nào nhát quá thì ăn gan, đứa bị
quáng thì cho ăn mắt…
Có mấy đứa nhỏ bò lên kiếm phần bị xô ngã lăn quay Iahia lại phải sắp xếp như
cho lợn con bú mẹ. Thoáng chốc chỉ còn lại bộ xương trắng hếu. Lại một đoàn nữa
kéo đến.
- Tốp trước rút lui để tốp sau đá hiệp hai. Iahia ra
lệnh. Rồi chàng lấy mực khô ra, đổ rượu vào mâm. Cả bọn say lúy túy, ca hát, hò
hét hoan hô chàng rầm rầm…
- Tốp hai rút để tốp ba thu dọn chiến trường. Bánh trái
được bày ra, có đứa còn phì phèo thuốc láho khằn khặc. Buổi tiệc tan và hình
hài Iahia bị xóa sổ!
Iahia cảm thấy người mình nhẹ tênh, không còn vướng bận
việc gì hay quyến luyến mảnh đất nơi chàng đã sống bao năm qua! Chàng cũng
không bận tâm đến những oan hồn đang rên rỉ… Chàng bay lên, lên cao, cao mãi…
xoáy vào hố đen, tan dần vào hư không vô tận.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
thach.michelia@gmail.com